Wilsbekwaamheid en dementie

Iemand die zelfstandig een beslissing kan nemen en de gevolgen van die beslissing overziet, noemen we wilsbekwaam. Het is belangrijk om zeker te weten dat u wilsbekwaam bent voordat u een notariële akte laat opstellen en ondertekent.

De notaris toetst bij iedere rechtshandeling en overeenkomst of iemand aan zijn tafel wilsbekwaam is. Denk aan het kopen of verkopen van een huis, het opstellen van huwelijkse voorwaarden of het afsluiten van een testament of levenstestament. Stel dat u wilsonbekwaam was op het moment dat u bij de notaris een akte hebt vastgelegd, dan is deze akte niet geldig.

Jessica weet raad: wilsbekwaam

De notaris checkt voorafgaand aan het opstellen van een (levens)testament of de aanvrager wilsbekwaam is. Jessica legt uit wat dit betekent en hoe de notaris hier mee om gaat.

Vaststellen wilsonbekwaamheid

Begrijpt u de gestelde vragen? Kunt u in eigen woorden vertellen wat u wilt regelen en waarom? Het is soms moeilijk om vast te stellen wanneer iemand wilsonbekwaam is. Ook kan het per situatie verschillen. Zo kunt u door rouw, ziekte of medicijngebruik tijdelijk wilsonbekwaam zijn. Bij twijfel kan de notaris de hulp inroepen van een gespecialiseerde en onafhankelijke arts, bijvoorbeeld een VIA-arts. Daar is uw toestemming voor nodig.

Brochure Het onderzoek van de notaris bij uw levenstestament

In deze brochure leest u hoe de notaris te werk gaat bij het opstellen van een levenstestament. 

Download de brochure Brochure Het onderzoek van de notaris bij uw levenstestament

Dementie en wilsbekwaam

De diagnose dementie wil niet meteen zeggen dat u wilsonbekwaam bent. Zeker wanneer de dementie zich nog in het beginstadium bevindt. Iemand met dementie verliest vaak geleidelijk de bekwaamheid om zelf alle beslissingen te nemen. Rekenen en omgaan met geld wordt bijvoorbeeld lastiger. Of opkomen voor de eigen belangen. Het hangt van de aard van de beslissing af of iemand nog wilsbekwaam is of niet. Zo kan iemand wilsonbekwaam zijn om een testament te laten opstellen of wijzigen, maar is het nog wel mogelijk om te bepalen welk verpleeghuis de voorkeur heeft of wat iemand vanavond wil eten.

Wel is het erg belangrijk dat u bij een bezoek aan de notaris aangeeft dat bij u beginnende dementie is geconstateerd.

Meer weten over wilsbekwaamheid bij dementie? Ga naar dementie.nl, het platform voor mantelzorgers en partners van mensen met dementie.

Stel uw vraag op dementie.nl

Notaris Rinske Mantel en kandidaat-notaris Laura van Kempen beantwoorden uw vragen over het regelen van juridische en financiële zaken voor mensen met dementie.

Niets geregeld en wilsonbekwaam

Wanneer u of uw naaste wilsonbekwaam wordt bevonden en er is geen levenstestament of volmacht opgesteld, dan krijgt u met de kantonrechter te maken. Een bewindvoerder of curator wordt dan verantwoordelijk voor financiële zaken. Voor medische zaken kunt u worden bijgestaan door uw partner of naaste familie. Dit zijn de wettelijke vertegenwoordigers. Is er geen vertegenwoordiger te vinden, dan kan de rechter een mentor aanstellen.