Verklaring van erfrecht

Als een naaste is overleden vragen sommige instanties om een verklaring van erfrecht. Dan hebben zij zekerheid dat u degene bent met wie zij zaken mogen doen. U bent de zogeheten ‘rechthebbende’ en bent namens de erfgenamen de contactpersoon voor bijvoorbeeld de belastingdienst en banken. Voor een verklaring van erfrecht moet u naar de notaris.

In een verklaring van erfrecht staat wie erfgenamen zijn en wie bevoegd is om namens die erfgenamen de nalatenschap af te wikkelen.

Bekijk de video over de verklaring van erfrecht (2:55 min)

Waarom heb ik een verklaring van erfrecht nodig?

Een verklaring van erfrecht geeft zekerheid over de bevoegdheid om een nalatenschap af te wikkelen. Een bank bijvoorbeeld, wil zeker weten dat ze aan de juiste persoon toegang geven tot de bank- en spaarrekening van de overledene. Om een woning uit de erfenis te kunnen verkopen, is meestal een verklaring van erfrecht nodig.
Wie de juiste persoon is, is niet meteen voor iedereen duidelijk. De notaris onderzoekt wie dat is. Hij heeft de expertise en toegang tot de informatie die nodig is om dat onderzoek te doen. Andere instanties hebben dat niet.

Onderzoek notaris

De notaris kijkt in het Centraal Testamentenregister of er een testament is. Als dat zo is, vraagt hij het op bij de notaris die het bewaart. In het testament staat wie erfgenamen zijn. Dat lijkt eenvoudig, maar dat is het niet altijd. Soms is een testament voor meer dan een uitleg vatbaar. Bijvoorbeeld omdat er nog een ex-partner in staat. Of er staan keuzemogelijkheden in het testament, meestal voor de langstlevende partner. Die keuzes kunnen gevolgen hebben voor de verklaring van erfrecht. Als er een executeur is benoemd in het testament, dan moet die beslissen of hij de benoeming wil aanvaarden.

Als er geen testament is, dan bepaalt de wet wie erfgenamen zijn. De notaris onderzoekt wie dat zijn. Daarvoor raadpleegt de notaris registers. Bij onvolledigheid van die registers of bij onduidelijkheid benadert hij een of meer gemeentes. Of hij doet onderzoek bij instanties buiten ons land als gaat het om erfgenamen die in het buitenland wonen.

Heeft de notaris in beeld wie de erfgenamen zijn, dan brengt hij ze op de hoogte. De notaris moet de identiteit van de erfgenamen controleren. De erfgenamen moeten een keuze maken over de aanvaarding van de nalatenschap. De notaris legt uit wat de gevolgen zijn. Beneficiaire aanvaarding of verwerping heeft ook gevolgen voor de bevoegdheid om een nalatenschap af te wikkelen. Als erfgenamen geen keuze willen maken, dan kan de afgifte van de verklaring van erfrecht daardoor vertraging oplopen.

Geen verklaring nodig

Niet in alle gevallen is een verklaring van erfrecht nodig. Soms volstaat de akte van overlijden. Die ontvangen de erfgenamen via de gemeente kort na het overlijden van de naaste.

Informeer bij de bank of een verklaring van erfrecht nodig is.