Kinderen krijgen

Het zijn spannende tijden, want ‘jullie’ zijn zwanger. Bij het krijgen van kinderen komt heel wat kijken. De babykamer, voeden, vieze luiers. Maar vergeet niet dat jullie ook enkele belangrijke zaken moet regelen. Zeker als jullie niet zijn getrouwd en geen partnerschap of samenlevingscontract hebben. 

Zijn jullie wel getrouwd of geregistreerd partner? Dan hebben jullie na de geboorte samen het gezag over het kind. Samen hebben jullie de verplichting het kind te onderhouden tot deze 18 jaar  is. Daarnaast zijn jullie elkaars erfgenaam. 

Erkenning

Hebben jullie alleen een samenlevingscontract? Dan moeten jullie een aantal zaken extra regelen. Ten eerste moet de vader het kind erkennen bij de burgerlijke stand van de gemeente. Anders is de vader volgens de wet geen ouder van het kind. Door het te erkennen krijgt de vader een juridische band met het kind en is hij verplicht om het kind te onderhouden tot hij of zij 18 jaar is. Het kind wordt door erkenning ook erfgenaam van de vader. Maar deze mag het kind nog niet wettelijk vertegenwoordigen. 

Gezag

Daarvoor moet de vader ook het gezag over het kind verkrijgen. Tot voor kort moest hij dit samen met de moeder bij de rechtbank aanvragen. Per 1 januari 2023 is dit veranderd. Ongehuwde en niet-geregistreerde partners krijgen vanaf die dag bij het erkennen van het kind automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag met de moeder. Let op: kinderen die voor 1 januari 2023 zijn erkend, vallen niet onder de wetswijziging.

Het gezag hebben betekent dat u of uw partner het kind wettelijk vertegenwoordigen. En het verplicht de vader om kinderen jonger dan 18 jaar te verzorgen en op te voeden. Daar vallen ook het nemen van beslissingen en het verrichten van officiële handelingen onder. Minderjarigen mogen bijvoorbeeld zelf geen paspoort of bankrekening aanvragen. Dit moet een ouder met het gezag doen. Of een voogd. 

Meestal ligt het gezag bij 1 of 2 ouders. Een van de ouders kan ook samen met een ander persoon het gezag hebben. Het gezag kan niet door meer dan 2 personen worden uitgeoefend. Bestaat de relatie uit twee vrouwen of twee mannen? Dan verschilt het per situatie hoe het kind kan worden erkend en hoe het gezag te verkrijgen is. Bekijk daarom hier de mogelijkheden.

Erfgenaam

Maar stel dat een van jullie plots komt te overlijden. Met alleen een samenlevingscontract zijn jullie geen erfgenaam van elkaar. Jullie kind is dan degene die alles erft. Dat kan problemen veroorzaken voor de achterblijvende partner. Wellicht moet hij of zij de woning uit, met alle gevolgen van dien. Dit kunnen jullie voorkomen door elkaar in een testament als erfgenaam te benoemen. In het testament kunt u ook een bewindvoerder benoemen om het geld en de rest van de erfenis van uw kind te beheren tot hij of zij 18 jaar is. 

Voogdij

Een voogd verzorgt en voedt het kind op als jullie dat allebei niet meer kunnen. Ook regelt deze geldzaken, zolang het kind nog minderjarig is. Daaronder valt ook de erfenis die jullie nalaten. Denk ook goed na over wat jullie belangrijk vinden in de opvoeding. Heeft de voogd dezelfde normen en waarden? Denkt de voogd hetzelfde over de persoonlijke ontwikkeling van het kind? Per kind mogen er maximaal 2 voogden worden benoemd. 

U kunt in uw testament vastleggen wie de voogd van uw kind is. Heeft u geen testament? Dan kunt u ook bij de rechtbank een voogd registreren. Heeft u dat niet gedaan? Dan benoemt de rechter een voogd. 

Anders dan bij een ouder die het kind heeft erkend, erft een kind niet automatisch van een voogd. Als de voogd dit wil, moet hij of zij dat via een testament regelen.

Bewindvoerder

Het is ook mogelijk om een bewindvoerder te benoemen. Deze beheert het geld en de spullen uit de erfenis nadat het kind 18 jaar is geworden. In uw testament kunt u aangeven tot welke leeftijd het kind een bewindvoerder heeft en in welke situatie het bewind komt te vervallen. 

Kan een kind niet voor zichzelf kan zorgen, ook niet als hij of zij volwassen is, dan kan ook een bewindvoerder worden benoemd. Die beheert de erfenis voor jullie kind. 

Wat vroegen anderen?

Moeder en vader vragen dit gezamenlijk aan via een formulier, zie rechtspraak.nl Het is voor deze aanvraag niet van belang of u de biologische vader bent of niet.

Dat kan op 2 manieren:

  • Met een voogdijbepaling in uw testament benoemt u iemand die voor uw minderjarige kinderen zorgt als beide ouders zijn overleden.
  • Een voogdijbepaling kunt u ook via de rechtbank regelen. Meer informatie: https://www.rechtspraak.nl/Onderwerpen/Voogdij

Dat mag. Stel dat beide ouders tegelijk overlijden, dan beslist de rechter wie de voogd wordt.